Langzaam aan nemen gemeenten het besluit om van het aardgasnet af te gaan. Maar wat betekent dit? Hoe gaan we in de toekomst huizen verwarmen en van warm water voorzien zonder aardgas? Via het project Warmtekeuze Culemborg is een start gemaakt om met wijkbewoners te kijken hoe dat zou kunnen. De eerste wijk waarin dit is gedaan is Lanxmeer. Hetzelfde wordt nu gedaan in Voorkoop. Andere Culemborgse wijken zijn de komende jaren aan de beurt.

Leefomgeving

Wethouder Joost Reus: ‘Stoppen met aardgas heeft enorme invloed op de leefomgeving van mensen. Het is belangrijk dat huizenbezitters zelf een plan kunnen maken over hoe zij hun huizen toekomstbestendig kunnen maken. In maart 2018 is een eerste bijeenkomst geweest voor heel Culemborg. Daar kwamen 250 inwoners op af. Daarna is gestart met het gesprek met bewoners van Eva-Lanxmeer. Dat heeft uiteindelijk een concept-buurtenergieplan heeft opgeleverd. Geschreven door de bewoners van Eva-Lanxmeer zelf.’ In 2019 zijn bewoners in Voorkoop gestart.

Eva-Lanxmeer

Chris Jansen en Gerrit-Jan Oonk wonen al twintig jaar in Eva-Lanxmeer. Zij waren een van de eerste bewoners van de wijk. Onder bewoners van Eva-Lanxmeer leeft het onderwerp warmtekeuze heel sterk. Ze monitoren hun energieverbruik al jaren en proberen het nog verder te beperken. Gerrit-Jan: ‘Ik ben naar de bijeenkomsten van Warmtekeuze Culemborg gegaan om de verschillende opties te horen. Tijdens de bijeenkomsten hebben we het gehad over de richting waar het naar toe gaat. De ontwikkelingen in de techniek gaan heel snel. Dat maakt het extra moeilijk om een keuze te maken. Iets wat nu heel goed lijkt, kan over een jaar achterhaald zijn. Het is belangrijk om samen afspraken te maken.’ Chris: ‘Toen wij een nieuwe ketel nodig hadden, vroegen wij ons af: kunnen we nu al van het gas af? Die investering was echt te hoog. We hebben gekozen voor extra zonnepanelen en een nieuwe ketel, dit in combinatie met de bestaande zonneboiler. Daardoor hebben we ons gasverbruik toch kunnen verminderen.’

Voorkoop

In Voorkoop zijn de meeste huizen matig geïsoleerd. De aardgasleiding is al meer dan veertig jaar oud. De bereidheid om mee te denken is in Voorkoop heel groot. Er is ook veel kennis aanwezig. Over technische zaken, maar ook financiën en communicatie. Tom van Yperen woont al 30 jaar in Voorkoop. Volgens hem gaat dit een groots project worden. ‘De manier waarop de gemeente dit aanpakt met inwoners sprak mij erg aan.’ Tom heeft zich aangemeld voor de kerngroep. Die bestaat uit 50 leden, verdeeld over 4 werkgroepen. Deze groepen bestaan uit: techniek, financiën, communicatie en organisatie. Samen wordt bekeken hoe je in Voorkoop de bereidheid en kennis van bewoners optimaal kunt inzetten. Tom zijn gas- en elektriciteitsverbruik zijn al meer dan een derde afgenomen. Tom legt uit hoe: ‘Door de wasmachine pas aan te zetten als hij vol is, lampen te vervangen door ledlampen. Een vliering gemaakt voor betere isolatie, een deur in het trapgat gemaakt. De thermostaat anders in te stellen, spouwmuurisolatie bij laten vullen en zonnepanelen op het dak.’ Het hoeft volgens Tom niet in een keer, je kunt je gedrag langzaam aanpassen.

Wijk voor wijk

De Nederlandse overheid draait tussen nu en 2050 de aardgaskraan dicht. Aardbevingen in Groningen, klimaatverandering en de uitputting van fossiele bronnen zijn de redenen hiervoor. Iedere gemeente moet in 2021 een transitievisie hebben gemaakt. Daarin staat hoe verschillende wijken van het aardgas afgaan. Het project Warmtekeuze Culemborg betrekt bewoners daar actief bij.

Dit artikel verscheen eerder in Culemborg Magazine, een uitgave van de gemeente Culemborg